Sprits en andere koekjes

Tijdens een vakantie op een farmersmarket in Canada kwamen we eens een Nederlandse standje tegen die gespecialiseerd was in Nederlandse koekjes. Bijna de hele streek kwam uit Nederland, dus een Nederlands standje was niet vreemd, maar dat er zoveel typisch Nederlandse koekjes zijn en was eigenlijk nog niet tot me doorgedrongen. Natuurlijk Utrechtse sprits. Je zou kunnen stellen dat dit hetzelfde is als Engels shortbread. Maar door gebruik van Zeeuwse bloem, en de schuiftechniek (het deeg vijf minuten intensief over het werkvlak strijken of schuiven) ontstaat een heel eigen koeksoort die wij Utrechtse sprits noemen. Cees Holtkamp heeft hier een fantastische tutorial over opgenomen (volg link).

De traditionele manier van verwerken van Utrechtse sprits is het op een bakblik spuiten van een golfpatroon. Direct na het bakken worden dan haaks op de golven snedes in het gebak gemaakt, wat handzame koekjes oplevert. Waar dit deeg ook enorm goed voor is, is het verwerken in een koekjespers. Doordat de koekjes zo identiek gevormd op de bakplaat komen en uiteindelijk in de koektrommel, levert dat doorgaans veel ‘oeh…’ en ‘aah…’ op. Maar feitelijk is het heel gemakkelijk. Wat bij deze verwerking belangrijk is, is dat de temperatuur goed is. Bij het spuiten uit een spuitzak maakt het niet zo heel veel uit dat het deeg iets warm is, zolang het maar niet uit de spuitzak loopt. Maar als het spritsdeeg in de koekjespers te warm is blijft het plakken en zijn de koekjes niet goed te vormen. De varianties zijn verder legio: jamkoekjes, chocoladekoekjes (een beetje cacao toevoegen aan het spritsdeeg), wat greinsuiker over de koekjes strooien.

Naast de Utrechtse sprits zijn er natuurlijk nog veel soorten typisch Nederlandse koekjes: krakelingen, jan-hagel, weesper moppen, speculaas. Veel daarvan heb ik al eens gebakken, maar de sprits blijft mijn favoriet.

#Koekjes #Sprits